TIÊU CHUẨN QUỐC GIA
TCVN 9141:2012
CÔNG TRÌNH THỦY LỢI - TRẠM BƠM TƯỚI, TIÊU NƯỚC - YÊU CẦU THIẾT KẾ THIẾT BỊ ĐỘNG LỰC VÀ CƠ KHÍ
Hydraulic structures - lrrigation and drainage pumping station - Requirement design for device dynamics and mechanical equipments
Lời nói đầu
TCVN 9141:2012 được chuyển đổi từ theo quy định tại khoản 1 Điều 69 của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định số 127/2007/NĐ-CPngày 1/8/2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.
TCVN 9141:2012 do Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam biên soạn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đề nghị, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thẩm định, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.
CÔNG TRÌNH THỦY LỢI - TRẠM BƠM TƯỚI, TIÊU NƯỚC - YÊU CẦU THIẾT KẾ THIẾT BỊ ĐỘNG LỰC VÀ CƠ KHÍ
Hydraulic structures - lrrigation and drainage pumping station - Requirement design for device dynamics and mechanical equipments
1. Phạm vi áp dụng
Tiêu chuẩn này quy định các yêu cầu cơ bản về thiết bị động lực và cơ khí cần thực hiện khi lựa chọn máy bơm và các thiết bị cho xây dựng mới, nâng cấp sửa chữa trạm bơm tưới, tiêu nước thuộc hệ thống tưới tiêu lấy từ nguồn nước mặt.
Mức đảm bảo của thiết bị động lực và cơ khí cho trạm bơm tưới, tiêu theo mức đảm bảo cấp nước của trạm bơm quy định tại TCVN 8423: 2010.
Các tài liệu viện dẫn sau đây là rất cần thiết khi áp dụng tiêu chuẩn này. Đối với các tài liệu viện dẫn ghi năm công bố thì áp dụng bản được nêu. Đối với các tài liệu viện dẫn không ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản mới nhất, bao gồm cả các bản sửa đổi, bổ sung (nếu có).
TCVN 4263:2012, Công trình thủy lợi - Nền các công trình thủy công - Yêu cầu thiết kế.
TCVN 8215:2009, Công trình thủy lợi - Các quy định chủ yếu về thiết kế thiết bị quan trắc - Cụm công trình đầu mối.
TCVN 8423:2010, Công trình thủy lợi - Trạm bơm tưới, tiêu nước - Yêu cầu thiết kế công trình thủy công.
TCVN 8639:2011, Công trình thủy lợi - Máy bơm nuớc - Yêu cầu kỹ thuật và phương pháp khảo nghiệm các thông số máy bơm.
TCVN 9142:2012, Công trình thủy lợi — Trạm bơm tuới, tiêu nước - Yêu cầu cung cấp điện và điều khiển.
3. Thuật ngữ và định nghĩa
3.1
Thiết bị động lực (device dynamics)
Các tổ máy bơm và các thiết bị phụ trợ để đảm bảo sự hoạt động bình thường của trạm bơm tưới, tiêu nước như hệ thống cấp nước kỹ thuật trong trạm bơm; thiết bị mồi nước cho máy bơm; thiết bị cung cấp dầu máy; tiêu nước làm khô buồng máy; và cứu hỏa.
3.2
Thiết bị cơ khí (mechanical equipment)
Các thiết bị chủ yếu để đảm bảo hoạt động vận hành bình thường của trạm bơm và sửa chữa bảo dưỡng máy bơm như lưới chắn rác, máy vớt rác, cửa van, phụ kiện đường ống và thiết bị nâng chuyển, thông gió.
4. Yêu cầu thiết kế thiết bị động lực cho trạm bơm
4.1 Các yêu cầu đối với các thiết bị động lực
- Thiết bị của trạm bơm phải bảo đảm cung cấp nước liên tục phù hợp với biểu đồ dùng nước hoặc đảm bảo tiêu thoát nước khỏi khu vực được tiêu;
- Căn cứ vào yêu cầu và lựa chọn các thiết bị của trạm bơm để thiết kế không gian nhà trạm đảm bảo cho các hoạt động kỹ thuật bình thường khi vận hành, sửa chữa và duy tu máy bơm, động cơ, thiết bị thuộc nhà trạm.
4.2. Yêu cầu lựa chọn các tổ máy chính
4.2.1. Lựa chọn chủng loại tổ máy bơm
Khi lựa chọn các tổ máy chính của trạm bơm tưới, tiêu trong hệ thống thủy lợi phải dựa trên cơ sở tính toán kinh tế - kỹ thuật. Cần xét đến biểu đồ dùng nước (hoặc yêu cầu tiêu nước), trình tự đưa công trình vào khai khác, sự phù hợp trong chế độ vận hành giữa các tổ máy bơm, hệ thống đường ống dẫn, ống xả và phải xét tới quá trình vận hành phục vụ nhu cầu tưới, tiêu của cả hệ thống thủy lợi.
Thiết bị các tổ máy chính được chọn phải thỏa mãn các yêu cầu sau:
- Bảo đảm cung cấp cột nước thiết kế (HTK, đơn vị tính là m) và lưu lượng thiết kế (QTK, đơn vị tính là m3/s); có hiệu suất cao trong các thời kỳ làm việc; có chất lượng tốt (lắp ráp thuận lợi, ổ bi, vòng đệm chống rò, thiết bị chống phản lực dọc trục tốt); nên chọn loại máy có số vòng quay lớn để giảm bớt trọng lượng của máy bơm và động cơ;
- Trong một trạm bơm nên sử dụng thiết bị cùng một chủng loại với chi phí phù hợp với khả năng nguồn vốn đầu tư và tính phổ thông của thiết bị, việc lựa chọn thiết bị cần tính tới đưa vào vận hành từng phần công trình trong quá trình xây dựng;
- Khi lưu lượng thiết kế trạm bơm từ 2 m3/s trở xuống nên lựa chọn sử dụng máy bơm ly tâm trục ngang vì loại máy này có độ bền cao và đơn giản nhất trong vận hành, duy tu và bảo dưỡng;
- Khi lưu lượng thiết kế trạm bơm lớn hơn 2 m3/s, đặc biệt là các trạm bơm tiêu ven đê nên sử dụng máy hướng trục, trục đứng, vì loại máy bơm này có công suất tổ máy lớn và chiếm ít diện tích đất đai;
- Đối với loại trạm bơm di động đặt trên các thùng phao nổi phải lựa chọn loại máy bơm trục ngang;
- Máy bơm được chọn phải bảo đảm làm việc ổn định, không bị khi thực trong tất cả phạm vi cột nước làm việc và lưu lượng bơm tính toán nằm trong vùng hiệu suất cao; máy bơm chính sau khi lựa chọn phải kiểm tra lại hiệu suất máy, kiểm tra điều kiện không sinh ra khí thực qua đường đặc tính của máy bơm ứng với các cột nước bơm kiểm tra lớn nhất và nhỏ nhất. Nếu vi phạm sẽ phải lựa chọn lại;
- Lựa chọn máy bơm nên ưu tiên các loại thiết bị được chế tạo hàng loạt, đã được thực tế kiểm nghiệm phù hợp với điều kiện tự nhiên, khí hậu và độ bền trong môi trường làm việc. Cần phải tính tới độ bền của thiết bị bơm như cánh quạt, trục bơm, vỏ bơm, ống bơm làm việc trong điều kiện nguồn nước mặn, nước lợ và chất lượng nước trong hệ thống kênh mương tưới, tiêu. Khi lựa chọn các tổ máy chính cũng cần phải tính tới khả năng cung ứng thiết bị phục vụ thay thế, sửa chữa thường xuyên và sửa chữa lớn trong quá trình vận hành khai thác;
- Trường hợp sử dụng thiết bị chế tạo đơn chiếc phải được luận chứng cần thiết về mặt kinh tế - kỹ thuật, có sự thỏa thuận với nhà máy chế tạo và phải bố trí phù hợp với tiến độ và thời gian xây dựng;
Đăng nhận xét