TIÊU CHUẨN QUỐC GIA
TCVN 9609:2013
ISO 5500:1986
KHÔ DẦU - LẤY MẪU
Oilseed residues - Sampling
Lời nói đầu
TCVN 9609:2013 hoàn toàn tương đương với ISO 5500:1986;
TCVN 9609:2013 do Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia TCVN/TC/F2 Dầu mỡ động vật và thực vậtbiên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thẩm định, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.
Lời giới thiệu
Lấy mẫu chính xác là rất khó, do đó cần lấy mẫu đại diện của lô hàng.
Trên thực tế, hầu hết khô dầu được mua bán dựa trên các kết quả phân tích mẫu thử và các tranh chấp được giải quyết bằng các mẫu trọng tài. Do đó, lấy mẫu không cẩn thận hoặc không chính xác có thể dẫn đến nhầm lẫn, gây cản trở và sự điều chỉnh giá cả không cần thiết.
Các quy trình nêu trong tiêu chuẩn này đã được công nhận theo thực hành tốt và cần sử dụng khi có thể.
KHÔ DẦU - LẤY MẪU
Oilseed residues - Sampling
1 Phạm vi áp dụng
Tiêu chuẩn này quy định các phương pháp lấy mẫu khô dầu.
Tiêu chuẩn này áp dụng cho tất cả các loại khô dầu, bao gồm khô dầu dạng bột, dạng khối và dạng bánh.
Phụ lục C đưa ra phương pháp lấy mẫu khô dầu có chứa các chất không mong muốn phân bố không đồng đều, ví dụ như có chứa độc tố vi nấm, vỏ hạt thầu dầu và hạt có độc tố.
Trong tiêu chuẩn này áp dụng các thuật ngữ và định nghĩa sau đây:
2.1
Chuyến hàng (consignment)
Lượng khô dầu gửi đi hoặc nhận được cùng một thời điểm theo một hợp đồng cụ thể hoặc chứng từ vận chuyển. Chuyến hàng có thể bao gồm một hoặc nhiều lô hàng hoặc các phần của lô hàng.
2.2
Lô hàng (lot)
Một lượng xác định của chuyến hàng có khối lượng không vượt quá 500 tấn, có cùng đặc tính, được dùng để đánh giá chất lượng của sản phẩm.
2.3
Mẫu ban đầu (increment)
Một lượng nhỏ của khô dầu được lấy tại cùng một thời điểm từ một vị trí trong lô hàng. Một loạt các mẫu ban đầu được lấy từ các vị trí khác nhau của lô hàng, khi gộp lại thì chúng là phần đại diện của lô hàng.
2.4
Mẫu chung (bulk sample)
Lượng khô dầu được tạo thành bằng cách gộp và trộn các mẫu ban đầu được lấy ra từ một lô hàng xác định.
2.5
Mẫu rút gọn (reduced sample)
Lượng khô dầu thu được bằng cách phân chia liên tiếp mẫu chung, được dùng để chuẩn bị các mẫu phòng thử nghiệm giống nhau đại diện cho lô hàng.
2.6
Mẫu phòng thử nghiệm (laboratory sample)
Mẫu đại diện cho chất lượng của lô hàng, thu được từ mẫu rút gọn và được dùng để phân tích hoặc dùng cho các mục đích kiểm tra khác.
3 Yêu cầu chung
3.1 Mẫu được lấy ra phải đại diện hoàn toàn cho cả lô hàng. Đối với mục đích này, mỗi chuyến hàng phải được chia một cách chính xác hoặc tương đối thành các lô, có khối lượng không vượt quá 500 tấn và từ mỗi lô lấy ra một lượng mẫu ban đầu và trộn kỹ chúng để thu được mẫu chung từ đó chia liên tiếp mẫu chung để thu được mẫu phòng thử nghiệm.
3.2 Cần đặc biệt chú ý để bảo đảm tất cả các dụng cụ lấy mẫu luôn sạch, khô, không có mùi lạ và được làm từ các vật liệu không làm thôi nhiễm vào khô dầu.
Việc lấy mẫu phải được tiến hành sao cho bảo vệ được các mẫu, dụng cụ lấy mẫu và các vật chứa mẫu phải được bảo quản tránh nhiễm bẩn do mưa, bụi v.v…
Các chất bám dính bên ngoài dụng cụ lấy mẫu phải được loại bỏ trước khi lấy mẫu.
3.3 Tất cả các thao tác lấy mẫu được tiến hành trong khoảng thời gian đủ ngắn để tránh làm thay đổi thành phần của mẫu. Nếu một trong các giai đoạn lấy mẫu cần phải kéo dài thì các mẫu hoặc mẫu trung gian phải được bảo quản trong vật chứa kín khí.
Nếu mẫu được dùng để xác định các hydrocacbon bay hơi thì cần chú ý tránh hao hụt do bay hơi. Không sử dụng hộp chứa mẫu làm bằng chất dẻo.
4 Thiết bị, dụng cụ
CHÚ THÍCH 1: Các ví dụ về dụng cụ lấy mẫu và chia mẫu được nêu trong Phụ lục A. Hiện có nhiều kiểu dụng cụ với kích thước, kiểu dáng khác nhau được nêu trong hình để tham khảo.
Các dụng cụ cần cho việc lấy mẫu sản phẩm không phải là khô dầu dạng bánh, được nêu dưới đây có kèm theo các ví dụ cho từng trường hợp.
4.1 Dụng cụ lấy mẫu sản phẩm đựng trong bao: ống xiên mẫu kiểu túi hoặc xiên lấy mẫu, dụng cụ lấy mẫu hình trụ, dụng cụ lấy mẫu hình nón và gáo lấy mẫu cầm tay.
4.2 Dụng cụ lấy mẫu sản phẩm để rời: gáo lấy mẫu cầm tay, dụng cụ lấy mẫu hình trụ, dụng cụ lấy mẫu hình nón, dụng cụ lấy mẫu cơ học và các dụng cụ khác để định kỳ lấy các mẫu nhỏ ban đầu từ khô dầu trên dòng chảy.
4.3 Dụng cụ trộn và chia mẫu: dụng cụ chia mẫu, xẻng và khung sắt chia bốn ngăn.
5 Thời gian, địa điểm lấy mẫu và giới hạn cỡ lô
5.1 Yêu cầu chung
Đối với chuyến hàng dạng rời hoặc đóng bao, việc lấy mẫu thường được tiến hành trong suốt thời gian nạp hoặc dở hàng ra khỏi tàu, xà lan, toa chở hàng, hoặc xe tải, hoặc tại thời điểm nhập hoặc xuất hàng ra khỏi các xilô hoặc kho chứa, theo sự thỏa thuận của các bên có liên quan. Khối lượng mỗi lô là 500 tấn hoặc một phần của lô đó. Các yêu cầu cụ thể đối với chuyến hàng dạng rời được nêu trong 5.2.
5.2 Vận chuyển hàng để rời
Thông thường, nên sử dụng các quy trình dưới đây trong trường hợp vận chuyển sản phẩm rời các khô dầu ra khỏi tàu hoặc xà lan.
5.2.1 Vận chuyển hàng để rời trong xe tải và toa chở hàng
Các mẫu ban đầu cần được lấy ra hoặc từ dòng chảy của sản phẩm (phương pháp ưu tiên) trong suốt thời gian nạp hoặc dỡ hàng (đặc biệt khi các toa tàu chở hàng kín không thể lấy được mẫu bên trong), khi lấy mẫu trong xe tải hoặc trong toa chở hàng thì cần lấy mẫu càng sớm càng tốt, ngay sau khi nạp hàng ở ít nhất ba hoặc năm vị trí khác nhau, tùy theo kích thước của xe tải hoặc toa chở hàng (xem 6.2.1.2.3), để thu được mẫu chung của lô hàng 500 tấn hoặc một phần của lô hàng đó.
5.2.2 Vận chuyển hàng để rời trong xà lan
Các mẫu ban đầu cần được chọn trong suốt quá trình nạp hàng bằng cách lấy mẫu từ mỗi khoang hàng trong thời gian nạp hàng, để thu được mẫu chung của lô hàng 500 tấn hoặc một phần của lô đó.
5.2.3 Vận chuyển hàng để rời trong xilô hoặc trong kho chứa
Các mẫu ban đầu cần được lấy từ các băng chuyền có tính đến tốc độ chuyển động của băng chuyền, hoặc tốt nhất là dùng dụng cụ lấy mẫu tự động để lấy mẫu đang trên dòng chảy nhưng có tính đến tốc độ chuyển động của băng chuyền, để thu được mẫu chung của lô hàng 500 tấn hoặc từ một phần của lô hàng đó.
6 Phương pháp lấy mẫu
Đăng nhận xét